Urząd Gminy Drobin

Uprawnienia  obywatela  w  urzędzie
 

Podstawowym aktem prawnym, regulującym sposób załatwiania spraw przez administrację publiczną jest ustawa
z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postepowania administracyjnego (tekst jednolity Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071)
w skrócie okreslana jako k.p.a. Zatem do niej przede wszystkim należy sięgnąć w celu pogłębienia wiedzy o zagadnieniach poruszonych w tej informacji.


Podstawowe prawa obywatela w urzędzie

Prawo uzyskania informacji

Obywatel ma prawo żądać, żeby urzędnik szczegółowo poinformował go o wszystkich okolicznościach, które mogą wpłynąć na ustalenie jego praw i obowiązków. Działania urzędu powinny zapobiegać poniesieniu przez zainteresowaną osobę szkody wynikającej z nieznajopmości przepisów prawa.
W razie pojawienia się jakichkolwiek wątpliwości, obywatel powinien zwrócić sie o wyjaśnienie do urzędnika, zajmującego się zagadnieniami, których te wątpliwości dotyczą. Jest on zobowiązany takich wyjaśnień udzielić. Jeżeli zapytany urzędnik zajmuje się daną problematyką, powinien on ustalić i wskazać osobę kompetentną do udzielenia niezbędnych wyjaśnień i wskazówek.

Podstawa prawna: art. 9 k.p.a.

Terminy załatwienia sprawy przez urząd 

Obywatel ma prawo żądać terminowego załatwiania spraw przez urząd. Poniżej wskazane są obowiązujące terminy załatwiania spraw.

Sprawy powinny być załatwione w urzedzie nez zbędnej zwłoki. Warunkiem niezwłocznego załatwienia sprawy jest przedstawienie przez zainteresowaną osobę odpowiednich dokumentów. Urząd powinien także załatwić sprawę niezłowcznie jeżeli posiada wszystkie informacje potrzbne do jej załatwienia lub gdy nie wymaga to gromadzenia dowodów, informacji lub wyjaśnień. 

Z punktu widzenia obywatela najkorzystniejsze jest oczywiście załatwienie sprawy od ręki, w czasie pierwszej bytności w urzędzie. Najczęściej jednak na rozstrzygnięcie sprawy trzeba poczekać. W takim wypadku urzad powinien poinformować o tym obywatela i określić termin, w jakim to rozsztrygnięcie nastąpi. Na jego rządzanie urząd zobowiązany jest przesłać wydana decyzję lub postanowienie pod wskazanym adresem.

Jeżeli konieczne jest wyjaśnienie jakichkolwiek wątpliwości dotyczących sprawy, urząd powinien te okolicznoci wyjaśnić oraz rozsztrygnąć sprawę w ciągu jednego miesiąca od d nia złożenia wniosku wraz z dokumentami.

Jeżeli sprawa jest wyjątkowo skomplikowana, w ówczas urząd ma dwa miesiące na rozpatrzenie.

Jeżeli strona odwołuje się od decyzji lub postanowienia do organu wyższego stopnia wówczas ta instancja powinna rozsztrygnąć sprawę w ciągu jednego miesiąca. Niekiedy terminy, o których mowa powyżej, moga zostać przekroczone. Przedłużenie terminów może nastąpić w szczewgólności wówczas, gdy opóźnienie wynika z winy samego zainteresowanego (np. jeżeli nie dostarczył on dokumentów, do których dostarczenia był zobowiązany) albo z przyczyn niezależnych od urzędu (np. jeżeli urząd nie może działać z powodu powodzi). Urząd powinien o spodziewanym przekroczeniu terminu powiadomić zainteresowanego, podając przyczyny zwłoki i wskazując nowy termin załatwienia sprawy.

Podstawa prawna: art. 35 i art. 36 oraz 12 k.p.a.

Wymagane dokumenty

Przed złożeniem wniosku w określonej sprawie należy dowiedzieć się, jakie dokuemnty będą musiały być złozone razem z tym wnioskiem.

Szczegółowej informacji na ten temat powinien udzielić urzednik, zajmujący się załatwianiem danego rodzaju sprawy. Należy się upewnić, czy informacja o wymaganych dokumentach jest pełna.

Opłata skarbowa

Obywatel ma prawo do uzyskania informacji na temat odpłatności związanej ze złożeniem wniosku. Urzędnik powinien go także poinformować, czy złożenie wniosku łączy się z koniecznością uiszczenia opłaty skarbowej oraz podać wysokość tej opłaty i sposób jej uiszczenia. Najczęściej opłatę skarbową można uiścić w kasie w siedzibie urzędu.Należy jednak upewnić się, w jakich godzinach kasa jest czynna.Opłątę skarbową można także uiszczać za pomocą znaczków skarbowych nabytych poza siedzibą urzędu np. w banku PKO BP. Wysokość opłaty skarbowej można ustalić także na podstawie odpowiednich przepisów.

Odwołania

Prawo składania odwołań do organów wyższego stopnia

Obywatel ma prawo odwołania się od decyzji wydanej przez urząd w pierwszej instancji. Urząd umieszcza na decyzji informację o możliwościach odwołania się. w pouczeniu takim urzad określa, do jakiej instancji można się dwołać oraz w jakim terminie można wnieść odowłanie. Odwołanie wnosi się do organu wyższej instancji w ciągu 14 dni, za pośrdnictwem organu, który wydał decyzję. Treść odwołania nie musi spełniać szczególnych wymogów. Zupełnie wystarczy, jeżeli wynika z niej że obywatel jest niezadowolony z rozstrzygnięcia. Ponieważ jednak przytoczenie istotnych argumentów faktycznych i prawnych może mieć znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy przez organ wyższej instancji, w niektórych, bardziej skomplikowanych sytuacjach warto skorzystać z pomocy radcy prawnego lub doradcy z organizacji społecznej zajmującej się pomocą obywatelom.

Prawo zaskarżenia do sądu administracyjnego

Jeżeli decyzja jest niezgodna z prawem, to można ją zaskarżyć do Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA). Skargę można wnieść jedynie po wyczerpaniu możliwości odowłania się od decyzji. Zainteresowana osoba ma na złożenie skargi 30 dni od dnia uzyskania wiadomości o decyzji. Od złożonej skargi należy opłacić wpis. NSA rozpoznaje również skargi na bezczynność organów.  

Podstawa prawna: przepisy ustawy z dnia  11 maja 1995 r. - o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz.U. z 1995 r. Nr 74, poz. 368 z późniejszymi zmianami).

Skargi i wnioski

Obywatel ma prawo sskłądać petycje, wnioski i skargi w związku z działalnością urzędu. Może je skłądać we włąsnym imieniu, a także w imieniu innych osób, jeżeli uzyska na to ich zgodę. Petycje, skargi i wnioski można kierować w szczególności do organów panstwowych (np. do ministra, wojewody) oraz do organów samorzadu terytorialnego (np. do burmistrza, prezydenta miasta).

Podstawa prawna: art. 63 Konsytucji oraz art. 221 k.p.a.

Podmiotem skargi może być w szczególności zaniedbanie lub nienależyte wykonywanie zadań przez właściwe organy albo przez ich pracowników, naruszenie praworządności lub słusznych interesów obywateli, a także przewlekłe lub biurokratyczne załatwienie spraw.

Podstawa prawna: art. 227 k.p.a.